Soms gebeurd er iets en wordt je geraakt. Je begrijpt het niet maar je voelt het wel. Diep van binnen komt de emotie omhoog en wanneer je deze toelaat voel je je bevrijd. Het voelt kort maar krachtig als je je aan deze kern overgeeft. Hoe sta jij in verbinding met jouw emoties? Kun je er makkelijk contact mee maken of juist niet? Vind je het spannend om je emoties te uiten en houd je je liever in? Sta je scherp afgesteld? Ik neem je graag mee in het nut van emoties, zodat je meer begrip voor jouw emoties kunt krijgen en wellicht nieuwsgierig wordt om ze te onderzoeken.
Het nut van onze emoties
Evolutionair gezien hebben emoties en gevoelens een functie. Ze helpen je te overleven, voor te planten, in beweging te komen, samen te werken, beslissingen nemen en persoonlijk te ontwikkelen.
Frustratie helpt je om focus te houden om te krijgen wat je wilt of verwacht. Wanneer frustratie hoog oploopt kan er boosheid ontstaan. Boosheid laat zien dat er over jouw grens is gegaan of dat er een grens is bereikt. Het helpt hierbij om op te komen voor jezelf. De manier waarop je vorm geeft aan deze boosheid is afhankelijk van wat je hierover hebt geleerd. Dit geldt overigens voor alle emoties. Door uiting te geven aan boosheid kan de spanning die is opgebouwd uit je lichaam gaan, zodat de emotionele stress afneemt. Een helpend uitgangspunt van uiting geven aan je boosheid kan zijn dat je jezelf en de ander niet schaadt.
Angst waarschuwt je voor gevaar en wil je beschermen voor gevaar. Het is een instinctieve reactie die je aanzet tot handelen, zoals vechten, vluchten of bevriezen. Lichamelijke reacties van angst zijn zweten, trillen, gespannen spieren, hartkloppingen en een hoge ademhaling, soms ook misselijk worden. Goed te beseffen dat we in de huidige maatschappij vaak te scherp staan afgesteld en denken dat er gevaar is terwijl er geen daadwerkelijke dreigend gevaar is. Er kan bij angst net als boosheid een onderliggende pijn zijn waar je vandaan wilt blijven, bijvoorbeeld angst om afgewezen te worden, oftewel het verdriet daarin te voelen. De angst probeert je te beschermen voor eventueel verdriet dat je zou kunnen ervaren. Het kan nuttig zijn maar het kan je ook belemmeren in wie je wilt zijn en wat je wilt bereiken in het dagelijks leven.
Met verdriet maak je verbinding met hetgeen dat verloren is, zoals een overledene, je gezondheid, een baan, je oude identiteit, misschien wel het besef van hetgeen dat je tekort gekomen bent. Wanneer je verdriet en het rouwen (om hetgeen dat belangrijk voor je was) serieus neemt geeft dit ruimte om contact te maken met jezelf en er bij stil te staan. Deze ruimte geeft je vervolgens de mogelijkheid om los te laten en verder te gaan. Verdriet helpt om verlies en teleurstelling te verwerken en opgebouwde emotionele spanning los te laten.
Blijdschap en vreugde maakt je bewust wat voor jouw belangrijk is. Door op te merken waar je blij van wordt kun jouw innerlijke waarden ondervinden. Je kunt hierbij onderscheid maken tussen blijschap die jouw kortstondig een bevredigend gevoel geeft, bijvoorbeeld omdat je een doel hebt bereikt of blijdschap die jouw langdurig een bevredigend gevoel geeft, omdat het diep van binnen jouw levensvreugde raakt. Beide vormen geven energie om dingen te ondernemen. Het tweede raakt meer jouw innerlijke waarden en zorgt voor voldoening op lange termijn.
Schaamte laat zien dat je normen en waarden hebt en dat je bereidt bent om je aan te passen aan de normen van een groep, zodat je geaccepteerd wordt. Een bepaalde mate van aanpassen aan een groep is gezond, maar soms kunnen we ook te ver gaan waardoor we ver bij onze eigen normen en waarden vandaan gaan. Een groep die past bij jouw normen en waarden maakt dat jullie samen verder kunnen. Al sinds de oertijd is schaamte onmisbaar en nodig om te overleven. We zijn als mens kwetsbaar hebben een groep nodig voor onze veiligheid en verbinding. Je ontwapend schaamte door er uiting aan te geven, bijvoorbeeld in woorden.
Reactie plaatsen
Reacties