Misschien merk je het wel eens bij jezelf. Het kost je weinig moeite om te geven aan een ander, maar ontvangen van die ander? Je voelt al snel dat je er iets voor terug moet doen en het schuurt en wrijft als je dit niet doet.
Je bent waarschijnlijk iemand die graag voor een ander zorgt en klaar staat. Het geeft je voldoening om anderen gelukkig te zien en te kunnen helpen. Je wordt hier ook regelmatig in beloond door je omgeving in de vorm van bijvoorbeeld een bedankje of een compliment. Dit geeft je een goed gevoel, het gevoel dat je er toe doet en er bij hoort. En aan de andere kant ontstaat daar ook de kans om niet te hoeven stilstaan bij je eigen gevoelens en behoeften. "Dat hoort niet en dat hoeft niet" zijn bekende gedachten voor jou. Het is voor jou veel belangrijker om sterk te zijn voor jouw omgeving en te laten zien dat je de wereld aan kunt. Een ander mag geen last van jou hebben, zodat jij (misschien onbewust) niet kwetsbaar hoeft te zijn. Zorgzaamheid is een mooie eigenschap en tegelijkertijd een valkuil als het gaat over een balans tussen geven en ontvangen in een relatie.
Niet te hoeven stilstaan bij onszelf
Hierboven is één van de manieren omschreven om niet te hoeven aankijken wat er bij jou van binnen leeft, namelijk je gevoelens en behoeften. Zolang je je bezighoudt met de ander blijf je, in ieder geval tijdelijk, weg bij de minder fijne gevoelens van jezelf. Zoals bijvoorbeeld de gevoelens van verdriet omdat je je éénzaam voelt of een heftige gebeurtenis die je een litteken hebben bezorgd die op dit moment nog te pijnlijk is. Dit negeren lukt voor een bepaalde tijd. Soms kan die bepaalde tijd best lang zijn. Uiteindelijk zal er moment zijn je batterij leeg gaat en je reserves ook. Je lichaam gaat steeds meer en duidelijkere signalen afgeven zodat jij gaat luisteren, maar jij bent misschien vanuit je overlevingsmodus nog hard aan het vechten. We hebben als mens veel veerkracht en kunnen ook lang op onze overleefmodus leven. En als dat tijdelijk even niet meer lukt, omdat we te veel van onszelf gevraagd hebben, raken we de bodem van de put. Omhoogkijkend vanaf deze bodem lijkt het einde nog ver in zicht. Gewend vanuit een modus om alles zelf op te lossen en klaar te staan voor een ander wordt het daar beneden koud en kil.
Wat ontvangen je kan opleveren.
Als het uitzichtloos lijkt tot iemand jou in die put ziet en een zaklampje aanbiedt is misschien de eerste gedachte dat die zaklamp niet gaat helpen. Alsof iets of iemand jou nu kan helpen daar beneden. Je hebt immers nooit geleerd om hulp te vragen vanuit het (soms pijnlijk) verleden, dus de twijfel of die ander jou kan helpen is misschien ook wel terecht. Toch neem je deze keer het zaklampje aan. Die ander gooit het lampje naar beneden en jij vangt deze op. Tot je verbazing zie jij dat er in deze put een soort trap is ingegraven. Een trap die je helemaal naar boven kan leiden. Je graaft het zand om de trap weg en neemt jouw weg naar boven. Boven aangekomen ben jij jezelf dankbaar dat je deze keer een helpende hand hebt aangenomen. Jij, die altijd geleerd hebt om het zelf te doen en een zorgzaam pantser op te zetten als iemand bij je probeert binnen te komen, hebt hulp aangenomen. Het is niet makkelijk om hulp te vragen als je vroeger vooral werd gezien door anderen te helpen, maar geen steun kreeg als je zelf in een moeilijke periode zat of verdrietig was.
Is het zo zwart-wit als het lijkt?
Jouw perspectief over hulp accepteren en aannemen wordt gekleurd door jouw ervaringen in het verleden en gedachten die je hier gaandeweg over hebt gevormd. We vergeten vaak het perspectief van de ander mee te nemen in onze overwegingen. Bijvoorbeeld hoe (net zo) fijn een ander het kan vinden om iets voor jou te kunnen doen zoals jij voor hem of haar. De balans tussen geven en ontvangen is niet alleen van belang voor jou, maar ook voor die ander. Er bestaat een kans om gelijkwaardigheid te ervaren in een relatie. Het geeft verbinding.
Het onderliggende verlangen naar boven halen
We zijn geneigd onze eigen pijn te vermijden. De pijn van onze tekortkomingen als kind nemen we mee naar onze volwassenheid wanneer ze ongezien blijven door onszelf. Als we deze pijn niet meer uit de weg te gaan, maar durven ontvangen en observeren vanuit een bepaalde nieuwgierigheid wordt het onderliggende verlangen van die pijn zichtbaar. Deze verlangens kunnen gaan over een aantal basisbehoeften waaraan in onze kindertijd niet voldaan is:
1. Veiligheid, verbondenheid en bescherming
2. Expressie van emoties
3. Autonomie en identiteit
4. Spontaniteit
5. Realistische grenzen
Als je contact maakt met deze basisbehoeften en jezelf leert deze basisbehoeften te geven kan herstel van binnenuit (vanuit jezelf) plaatsvinden. Er is geen pleister nodig om de wond te herstellen, sterker nog, het herstel vertraagd erdoor. De korst die je lichaam vervolgens aanmaakt om te kunnen herstellen zal in het begin nog kwetsbaar zijn. Het kan opengaan als je je hieraan stoot, maar onder die korst vindt een druk herstelproces plaats die de wond heelt. Zo werkt het ook met tekortkomingen die jij prive of op het werk hebt opgelopen. Hard je best doen om van buitenaf de tekortkomingen te herstellen die jij van binnenuit hebt opgelopen is als het plakken van pleisters op die wond. Om aan jouw basisbehoeften te voldoen mag je die tekortkomingen gaan doorvoelen, bekijken en observeren om te laten herstellen.
Reactie plaatsen
Reacties