Een gezonde leefstijl staat over het algemeen bekend als voldoende bewegen, gezond eten, en ontspannen, niet roken en beperkt/geen alcohol drinken. En toch zijn er mensen die aan dit plaatje voldoen en een burn-out krijgen.
Wat zou er aan de hand kunnen zijn?
Een leefstijl vanuit “voldoen aan”.
Ik zie een gezonde leefstijl als een mooie basis om je energiek en fit te voelen. Als je je lichaam geeft wat het nodig heeft en goed verzorgt draagt het bij aan je zelfvertrouwen en lekker in je vel zitten. Toch is er soms iets anders aan de hand en kun je je vinger er niet precies op leggen. Je blijft je vermoeid en onrustig voelen, ondanks dat je gezond bezig bent met je leefstijl en je leven op orde hebt. Een gedachten die in je op kan komen is: “Ik doe er alles aan om gezond te zijn, hoe kan ik nou nog steeds vermoeid zijn en die pieken en dalen ervaren in emoties?”. Er bestaat een grote kans dat je hard je best aan het doen bent vanuit allerlei gezondheid tips die je om je heen hebt opgepikt (en deze je ook echt kunnen helpen), maar je daarnaast vergeet te voelen wat je lichaam echt nodig heeft. Je probeert misschien wel naar een soort ideaal plaatje toe te werken.
Hoe gaaf zou het zijn als je een combinatie kunt maken in alle kennis die je al hebt opgedaan over wat goed voor je is en hetgeen wat je lichaam je op dit moment vertelt dat er nodig is (vanuit je eigen wijsheid die je altijd bij je draagt) . Dus minder vanuit hoe het ideale plaatje eruit ziet en meer vanuit luisteren naar je lichaam. Het is vaak niet moeilijk om te begrijpen, maar wel een heel proces om te blijven doen als je dit nooit hebt gedaan. Zoals Johan Kruijf zei:
"Je ziet het pas als je het door hebt".
Het is goed mogelijk dat wanneer jij een continue vermoeidheid en onrust blijft ervaren je op een ander laagje zal moeten kijken dan je tot nu toe gedaan hebt om te zien wat er aan de hand is. In je handelen voldoe je immers aan het gezonde leefstijl advies (je hebt wellicht een ijzeren discipline), maar daar waar lichaam en geest samenkomen zit nog een bepaalde onbalans. Een manier om dit te achterhalen is door te kijken naar je motivatie voor een gezonde leefstijl. Is deze van binnenuit of van buitenaf gedreven? Er is waarschijnlijk iets in jouw beeld/jouw verhaal waar je aan vasthoudt en waar je nog geen opening hebt kunnen vinden om er anders naar te kijken, zodat jij van jouw leefstijl energie en rust krijgt. Wanneer je gaat voelen waar je lijf behoefte aan heeft zal jij krijgen waar je naar verlangt. Dit is één van de redenen waarom ik mij na mijn opleiding tot holistisch leefstijl coach ben gaan verdiepen in methodes die zich richten op het contact met jezelf zoals systemisch coachen, lichaamsbewustzijn en acceptatie en commitment (ACT) aan wat er is.
“Als jij gaat voelen waar je lijf behoefte aan heeft, zal jij krijgen waar je naar verlangt.”
Het goed en het kwaad van routines
Ik zie dat mensen er veel aan doen om gezond te leven vanuit het plaatje ‘voldoen aan’, maar ondertussen minder voelen waar het lijf behoefte aan heeft. Op geestelijk en emotioneel vlak leeft er het één en ander waardoor je nog niet kunt zakken in je lijf en je structureel onvrede blijft ervaren in de leefstijl die je hanteert. Het is namelijk hard werken om een leefstijl te hanteren op wilskracht, van buitenaf en vanuit ‘voldoen aan’.
Ik wil je meenemen in hoe een routine voor en tegen je kan werken. Het mooie aan routines volgen voor een gezonde leefstijl is dat ze je houvast geven en kunnen helpen om iets vol te houden en doelen te bereiken. Aan de andere kant kunnen routines ook dienen als functie om iets (zoals emoties) onder controle te houden en je minder hoeft te voelen en stil te staan. Zo kan een routine jouw helpen om je onrust tijdelijk bij je vandaan te houden, maar als je (onverwachts) uit deze routines wordt gehaald plopt de onrust meteen weer op en heeft het zelfs vaak een averechts effect. Bijvoorbeeld extra veel of weinig eten, helemaal niet meer bewegen of je gejaagd voelen omdat jouw momentje van ontspanning wel ergens nog moet gaan plaatsvinden! Je merkt uiteindelijk dat het steeds lastiger wordt om je routines onder controle te houden. Welke routines heb jij? En heb jij er grip op of hebben ze grip op jou?
Een gezonde leefstijl is waardevol en goed vol te houden als het past bij je persoonlijke waarden om gezond te leven en je het niet gebruikt als strategie voor jouw (meestal onbewuste) pijnlijke stukken die je moeilijk vind om te doorvoelen. Ik gebruik in dit voorbeeld leefstijl als strategie, maar je kunt vrijwel alles gebruiken als strategie (ookwel; coping mechanisme) om jouw pijn niet te hoeven voelen zoals je werk, reizen, genotsmiddelen etc… Alleen jij kunt uiteindelijk (h)erkennen of je dit doet of niet.
Pijnlijke stukken gaan over afwijzingen of tekortkomingen die we in het verleden hebben ervaren. Een voorbeeld is dat we pas goed genoeg zijn als we voldoen aan bepaalde overtuigingen die we hebben gecreëerd door de jaren heen, zoals ‘ik moet sterk zijn’, ‘Ik mag niet falen’, “Ik moet consistent zijn’, ‘Ik moet presteren’ en vul maar aan voor jou: ‘ Ik moet ……’. Als je bereid bent om pijnlijke stukken (liefdevol) aan te kijken kun je patronen gaan doorbreken. Iedereen heeft pijnlijke stukken, ook wel heel mooi ‘oud zeer’ genoemd door oud-psychiater Bram Bakker.
In gesprek gaan met jezelf
Als je de uitdaging en reis aangaat om liefdevol met jezelf in gesprek te gaan en gaat luisteren naar je lijf kan er een waardevol proces ontstaan om van jezelf te leren en op jezelf te vertrouwen. Je kan zelfs meteen al starten met bewustwording van je lijf door simpele incheck- en ademhalingsoefeningen en door je nieuwsgierig op te stellen naar je lijf. Een voorbeeld is de basis ademhalingsoefening die ik aanbied op mijn website. Ben je nieuwsgierig hoe je nog meer kunt luisteren naar je lijf voel je dan vrij om vrijblijvend met mij kennis te maken. Ik betrek namelijk ook heel graag de natuur hierbij als middel! Het open stellen voor en luisteren naar je lijf geeft je hoofd de ruimte die het nodig heeft om zelf op antwoorden te komen die precies passen bij waar jij nu bent. Het wordt steeds makkelijker om te duiden waar en wanneer je ongemak voelt. Ik zeg overigens niet dat dit vooraf altijd leuk voelt om te doen. Je stelt jezelf kwetsbaar op, dat is vaak uit je comfortzone en je hoofd gaat hier hoogstwaarschijnlijk van alles van vinden. Het is wel nuttig om te helen van je oude zeer en dat ga je pas naderhand voelen. Je gaat voelen dat je leven weer meer kan stromen en klopt bij waar jij behoefte aan hebt.
“Een gezonde leefstijl als middel en niet als einddoel”
'Echte' ontspanning door acceptatie
Controle en grip houden op je leefstijl heeft in dit artikel de functie van vermijden van onderliggende gevoelens, zoals bijvoorbeeld de schuld en schaamte die je ervaart als je een keer niet beweegt, gezond eet, ontspant. Het kan vervelend voelen, maar het maakt je geen slechter mens. Het toelaten, accepteren en vervolgens aankijken van deze gevoelens kan een prachtig proces teweeg brengen dat jou de ‘echte’ ontspanning gaat geven waar je naar verlangt. In het begin kan dit als een worsteling voelen vooral als je erg kritisch bent op jezelf, maar volgens mij is het essentieel om te helen van je burn-out.
Tot slot; Als je graag met routines werkt laat het dan een routine zijn die voor je werkt en niet tegen je werkt op lange termijn. Een routine waarbij mildheid en acceptatie voorop staan, zodat je dicht bij jezelf kan blijven als je lichaam tijdelijk anders vraagt dan de routine die jij hebt bedacht.
Reactie plaatsen
Reacties